Arizona start woelig: drama op de Zestien op dag één, daarna recht De Wever de rug in de Kamer op dag twee

📩 Goedemiddag. We zijn iets later, maar de debatten in de Kamer zijn volop bezig: de oppositie mag na acht maanden eindelijk haar ding doen. Ondertussen is er veel gebeurd, een extra lange brief dus.

🔥 Achter de schermen speelde zich een onwaarschijnlijk drama af bij de start van Arizona. Tussen twee speeches door moest premier Bart De Wever (N-VA) een uitslaande brand blussen, die was aangeblazen door Georges-Louis Bouchez (MR).

🌵Die wilde zowaar de tekst van het regeerakkoord nog wijzigen. Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zette zijn voet, net als de andere voorzitters die op de Zestien zaten.

📜 Premier De Wever wandelde recht van zijn crisisberaad naar de Kamer, zonder één minuut zijn tekst van zijn regeerverklaring te hebben kunnen voorbereiden. Het gevolg was een wat droge speech, al behield hij zijn gevoel voor humor.

🪑Op de achtergrond speelt meer: Bouchez heeft met Bernard Quintin (MR) een figuur op Binnenlandse Zaken gezet die de stoel daar lijkt warm te houden. Een relletje in de regering leidde handig af van zijn eigen interne miserie bij de MR.

💼 In de begroting: het één miljard dat Vooruit blokkeerde bij de aanpassing van de index, werd finaal bespaard op de welvaartsenveloppe. Het grote plaatje: 18 miljard saneringen, 6 miljard nieuw beleid, 23 miljard in totaal.

🐑 In de Kamer gaf vanmorgen Vlaams Belang al flink gas, met Barbara Pas die als eerste het debat mocht openen. De “schapen” van De Wever kregen volop vermelding. Ook PVDA schoot met scherp.

🏛️ Maar het was vooral met ‘dank’ aan Alexia Bertrand (Open Vld), die zich als fractieleider opnieuw moet uitvinden, dat premier De Wever eindelijk de rug wat kon rechten, met een paar felle tussenkomsten.

Allesbehalve een droomstart voor De Wever I. Want in plaats van op een normale manier een nieuwe regering communicatief neer te zetten en eenheid uit te stralen, moest premier De Wever plots niet zijn kern, maar de architecten van de regering, de partijvoorzitters, samenroepen voor crisisberaad. De hele ochtend was er al miserie over de passage rond de meerwaardebelasting in de tekst van het regeerakkoord: Bouchez eiste zowaar een aanpassing van de alinea. Absurd, en dus werd het een ‘neen’ van de vier andere partijen. Maar dat zette Arizona meteen onder hoogspanning, omdat ook Vooruit het aanblies. De ruzie gijzelde de premier gijzelde, waardoor hij niet netjes zijn werkschema kon volgen en zich deftig kon voorbereiden op zijn regeerverklaring. Finaal werd beslist dat Jan Jambon (N-VA) de modaliteiten van de meerwaardebelasting zal uitwerken, en is een compromis zelfs niet eens moeilijk haalbaar. In de Kamer kon Arizona in het debat met de oppositie vanmorgen eindelijk de cadans wat terugvinden: wat qua ingrepen voorligt, wilde de premier en zijn ploeg maar wat graag verdedigen.

In het nieuws: De slagschaduw van Bouchez hangt meteen over De Wever I.

De details: Arizona start toch behoorlijk chaotisch. Terwijl in de Kamer iedereen zich opmaakte voor een regeerverklaring, was de premier nog bezig met de partijvoorzitters om uit een eerste crisette te raken. Een coalitiepartner die plots nog vraagt om een passage uit het regeerakkoord aan te passen: ongezien. Maar bij Bouchez kan blijkbaar alles.

• “Les tableaux, les tableaux!” Als een hyperactief schoolkind, en in het Frans, brulde Vincent Van Quickenborne (Open Vld) plots slogans vanuit de oppositiebanken over de begrotingstabellen.

• Het was iets na drie uur, het moment van de regeerverklaring gisteren. Al meer dan tien minuten was elke fractieleider van de oppositie – van Pierre-Yves Dermagne (PS) over Sofie Merckx (PVDA), Stefaan Van Hecke (Groen), Barbara Pas (Vlaams Belang) en Alexia Bertrand (Open Vld) – aan het eisen dat de nieuwe begrotingstabellen zouden worden afgeleverd.

• Dat leidde tot rumoer en gegrom, met de oud-minister van Vivaldi die in overdrive ging. “Hij kan het niet laten”, zo klonk het achteraf diep zuchtend in eigen blauwe rangen. De ergernis over ‘Q’ is er huizenhoog.

• Toen premier De Wever finaal iets later het halfrond binnenliep, werd heel het nummertje nog eens overgedaan. De eerste minister negeerde het: hij was druk bezig zijn tekst van de regeerverklaring te lezen, te studeren.

• Die zag hij eigenlijk voor het eerst: een knoert van een crisis had net voordien alle tijd opgeslokt, maar dat wist de oppositie niet.

• Elk verder hardnekkig verzet van de oppositie rond ‘de tabellen’, de harde cijfers van de begroting, gaf ironisch genoeg extra tijd aan de premier om zijn eigen tekst te bekijken en in te studeren, voor zijn speech.

De verklaring zelf: De Wever met een korte, zakelijke verklaring en af en toe wat humor.

• Het was een van de meest beknopte en onderkoelde verklaringen van de laatste twee decennia: geen ronkende alliteraties, geen forse slogans en vooral geen uitgebreid telefoonboek aan ambities en doelstellingen.

• De Wever, met de leesbril op, vergiste zich eerst van spreekgestoelte en stond op de vloer, voor hij toch een meter of twee hoger klom, net onder de voorzitter.

• “Het is mij een eer en een genoegen om hier voor u te staan, hier bovenaan en niet daar beneden”, zo begon hij dan ook.

• De meest kleurrijke passage in heel zijn speech ging over belastingen: “Belastingen heffen is zoals schapen scheren: men moet stoppen wanneer men aan de huid zit. In dit land zijn we op dat punt beland. Deze regering kiest daarom voor een andere weg.”

• De meeste interactie was er met de communistische fractie, die duidelijk een andere aanpak krijgt dan onder premier Alexander De Croo (Open Vld). Die haalde telkens met grote woorden uit naar Raoul Hedebouw (PVDA) en co. De Wever deed het met humor.

• Toen er boegeroep kwam over de pensioenhervormingen, bedankte De Wever hen daar droog voor en stelde: “U kunt ook op pensioen gaan, niets houdt u tegen.”

• De meerderheid leverde, in gang gezet door de N-VA-fractie, telkens netjes applaus bij elke headline. Daarin zaten zaken voor de linkerkant: “We zullen al deze maatregelen altijd nemen met het grootste respect voor de verworven rechten.”

• Maar tegelijk ook met het beeld van een staatsman die doet wat moet: “Ik begrijp de bezorgdheid die bij velen heerst. Maar de beste tijd om een boom te planten was twintig jaar geleden. Het op één na beste moment is nu. Verder uitstel zou de te nemen maatregelen alleen maar zwaarder maken.”

• Meermaals onderstreepte hij dat het regeerakkoord “evenwichtig”is, telkens met applaus vanuit de meerderheid.

• Enkel bij de passage om de Senaat af te schaffen, kreeg De Wever overigens applaus bij de oppositie, bij enkele fracties zoals Open Vld en Vlaams Belang. “Ik heb een kleine telling gedaan en ik denk dat we aan de 100 zetels zullen geraken… de justesse”, zo telde De Wever snel.

• Afsluiten deed De Wever met een zeldzaam streepje optimisme, in het Frans dan nog, zodat de quote voor de Nederlandstalige tv en radio niet gerecycleerd kon worden: “De reis die ons te wachten staat, is geen wandeling in het park, maar eerder een beklimming van een col hors catégorie. Maar zij die de inspanning leveren om de berg te beklimmen, zullen kunnen genieten van het uitzicht vanaf de top.”

Wat wel opviel: Elke kapstok of frame leek te ontbreken. 

• Er is geen titel aan het regeerakkoord, er zijn geen slogans, geen chapeau boven het geheel. De premier kwam achteraf, na zijn regeerverklaring, ook niet naar de tv-camera’s om nog wat quotes en toelichting te geven.

• Een eerste persconferentie, die er normaal wel is bij een begroting, in de bunker onder het kantoor van de premier, kwam er tot nu toe niet.

• De breuk met De Croo, die heel veel communicatie deed en zo ook met quotes zoals die van Michael Jordan kwam – “dat teamwerk kampioenschappen wint” – is wel heel groot.

• Het lijkt wel alsof men bij de N-VA nog altijd wat overdonderd is door de Zestien. De communicatieve kracht van het premierschap wordt voorlopig gewoon niet aangewend.

Achter de schermen: Een eerste crisette, zowaar.

• Op het Paleis, waar in de voormiddag de koning zijn Gestelde Lichamen ontving voor de nieuwjaarsreceptie, was de spanning binnen Arizona intern al voelbaar.

• Even daarvoor was op de eerste ministerraad immers al duidelijk geworden dat er wat elektriciteit in de lucht hing: er was geen akkoord gevonden over de beleidsverklaring in de namiddag.

• Daarbij zat met name David Clarinval, de vicepremier van de MR, bijzonder gewrongen. De Ardenner wil niets dan goede relaties met de nieuwe premier, maar werd meteen gedwongen door zijn voorzitter om het been stijf te houden.

• Want Bouchez eiste dat de puntjes op de i gezet zouden worden over de passage van de meerwaardebelasting in het regeerakkoord. Het was De Tijd die dit weekend de knuppel daarover in het hoenderhok had gegooid: hoe zat het met de modaliteiten van die belasting?

• Want daar draait veel rond het “aanmerkelijk belang”: van zodra iemand 20 procent van een bedrijf in handen heeft, gelden er heel andere voorwaarden voor die meerwaardebelasting.

• Dat heeft te maken met de vele zelfstandigen en ondernemers met een eigen zaak, bakkers en slagers die op het eind van hun carrière hun zaak verkopen en die anders behandeld worden dan beleggers met beursgenoteerde aandelen. Maar wat met een belegger die dan 19 procent heeft? Is daar een geleidelijke overgang of niet?

• Die vragen leidden tot heel andere interpretaties bij Vooruit en de MR, en vooral op maandag: ineens de eis van Bouchez om de tekst zélf nog te gaan aanpassen, niet een eventuele invulling ervan.

• Hij wilde terug naar oudere voorstellen, waarbij er eigenlijk twee aparte regimes werden uitgewerkt: één voor beursgenoteerde en één voor niet-beursgenoteerde aandelen. Die eis was echt ongezien: nog nooit werd ter elfder ure, net voor een regeerverklaring, de tekst van het regeerakkoord zelf nog opengebroken.

• Maar het was Bouchez menens. De kern raakte er niet uit, zodanig dat er niets anders opzat dan de voorzitters van Arizona – dezelfde vier die elkaar al maanden zagen – terug bijeen te roepen op de Zestien.

Vastgesteld: Op dag één drama binnen De Wever I.

• Zo kwamen Rousseau, Bouchez, Mahdi en Prévot weer oog in oog te staan op het kantoor van de premier. Het werd geen fijn weerzien onder die omstandigheden.

• Om te beginnen werd De Wever zo onder een tijdsdruk gezet die bijzonder onprettig werken was: hij wilde zich eigenlijk focussen op zijn speech. 

• Maar vooral was er het gevoel dat Bouchez terugkwam op een gemaakt akkoord, uitgerekend de manier waarop hij ook Vivaldi systematisch kapot had gemaakt. En waarvan hij minder dan 24 uur ervoor op een grootse persconferentie op zijn hoofdkwartier had beloofd “dat zeker niet meer te gaan doen”.

• Hij kreeg dan ook nul op het rekest, over de hele lijn: vier tegen één om de tekst te wijzigen. Bouchez voerde daarbij nog aan dat het “nooit uitgebreid besproken was” tijdens de gesprekken in het conclaaf van de KMS. Daarbij gingen de decibels de hoogte in. “Misschien was daar tijd voor geweest als jij niet vijf uur op je kamer had zitten mokken?” repliceerde Rousseau.

• Wat opviel: Vooruit deed weinig om het incident te sussen, integendeel. Want plots ging zowaar Frank Vandenbroucke (Vooruit), normaal de meest discrete man van de Wetstraat, in de aanval.

• “Bouchez heeft daar misschien een ander gedacht over, maar er is geen enkele twijfel aan. Hij heeft pogingen ondernomen om de tekst te wijzigen, maar de interpretatie is klaar en duidelijk en er wordt geen jota gewijzigd aan de tekst, geen komma,” zo stelde hij aan de VRT.

• Finaal kwam er het logische compromis: als nieuwe minister van Financiën zou Jan Jambon (N-VA) de modaliteiten uitwerken. Dat compromis is een dag later al helemaal niet meer zo moeilijk te vinden: nee, er komen geen twee regimes, maar ja, er komen wel getrapte tarieven, zodat wie 19 procent heeft niet plots de volle pot betaalt.

• Veel drama voor niets dus. Met wel als gevolg een premier die nauwelijks voorbereid aan de bak moest in de Kamer.

Waar het ook om draait: ‘Lichtbak Bouchez’ leidt zo wel af van een intern drama bij de MR.

• Bouchez slaagde er gisteren in niet alleen de regeerverklaring zelf wat te overschaduwen, zelfs op beelden van de nieuwe regering dook hij op.

• Hij stond zowaar bovenaan de trap van het Paleis der Natiën, het gebouw van de Kamer en Senaat. Terwijl daar nochtans paaltjes gezet waren om te zorgen dat niemand daar kwam staan, ging de MR-voorzitter er strategisch postvatten tijdens het nemen van het portret.

• De diensten van de Kamer hadden er nochtans net alles aan gedaan om, na het debacle op het Paleis een dag voordien, deze keer wél een goede foto te laten maken. Omdat de zon niet goed stond, had men extra belichting laten aanrukken. De plekken waren netjes gemarkeerd op het tapijt van de trappen, de vrouwen – onder wie Anneleen Van Bossuyt (N-VA) – werden aangemaand ietsje beter in beeld te gaan staan.

• Het was de zoveelste keer gisteren dat Bouchez een beeld én verhaal zette dat fors anders was dan 24 uur ervoor. Maar in de wandelgangen zindert vooral de keuze van de MR-voorzitter na om niet in Arizona te stappen.

• Niemand gelooft daarbij dat dat “geheel en enkel zijn eigen beslissing” is, zoals Bouchez maandag op zijn persconferentie van de daken schreeuwde. Feit is dat de MR-voorzitter zondagavond en -nacht breed consulteerde in eigen partij en daar een ‘njet’ kreeg van meerdere toppers: een combinatie voorzitter-vicepremier zou niet passeren.

• Ook al niet omdat de statuten van de partij, door Bouchez zelf aangepast, dat expliciet verbieden. Vervolgens kwam Bouchez met de hoogst bizarre casting van Bernard Quintin, een beroepsdiplomaat en ex-kabinetschef op Buitenlandse Zaken, als nieuwe minister van zijn eigen droompost, Binnenlandse Zaken.

• Die casting is en blijft, alle lof over de verdienstelijke passage van de man als interim-minister in lopende zaken op de post Buitenland ten spijt, compleet politiek onlogisch.

• “Ik ben nog nooit in mijn leven in een Belgisch politiecommissariaat geweest”, zo gaf Quintin in zijn eerste interviews ootmoedig maar pijnlijk toe. Dat de man bovendien uit Brussel komt, waar Bouchez ook al Eléonore Simonet (MR) minister maakte, en dat Quintin geen enkel electoraal gewicht meedraagt, stutte verder het beeld dat dit een keuze van Bouchez is die tijdelijk is.

• “Een man om de stoel warm te houden voor Bouchez, eens de voorzitter intern de statuten van de MR gewijzigd heeft. Want dan kan Bouchez zijn gedroomde plek innemen. Niet meer,” zo circuleerde al snel in de wandelgangen van Arizona.

• Dat zou dan een deal zijn tussen Quintin en Bouchez, een zoveelste ongeziene zet van de MR-voorzitter.

• Voorlopig blijft het bij geruchten en onzekerheid over het definitieve lot van Quintin. Maar het verklaart wel mogelijk waarom Bouchez zo gretig een heel ander verhaal rond Arizona in de markt zette.

• Feit blijft dat Bouchez intern flink is teruggefloten en zijn eigen droomdepartement door zijn vingers voelde glippen. Daarover was nochtans net een opvallende deal gemaakt bij de verdeling: de MR kon kiezen, Financiën of Binnenlandse Zaken. Jambon zou beiden wel nemen, maar indien Bouchez zelf kwam, was het Binnenlandse Zaken voor hem. Voor Quintin werd zo’n deal, met open keuze voor de MR, alvast niet opgezet.

• Opvallend overigens: vanmorgen was Bouchez niet in de Kamer. Hij was wel volop aan het tweeten over een schietincident in de Brusselse metro, waarbij Arizona nu “tuig zou gaan opkuisen,” pal in de bevoegdheid Binnenlandse Zaken.

De harde cijfers: Arizona klopte af op een begroting met een oefening van 23 miljard.

• Het cijfer van 23 miljard kwam terug in ongeveer elke versie van de supernota. Dat was het fameuze ‘buffet’ van toen nog formateur De Wever. Maar in de finale invulling, voor de effectieve begroting, wijzigde toch nog één en ander.

• Opvallend is dat er toch meer naar nieuw beleid gaat: dat klopt nu af op 6 miljard in totaal. Daarbij 1,5 miljard lastenverlaging, die er toch kwam op vraag van de MR en de N-VA, en die de premier ook aankondigde. Dat is duidelijk een trofee op rechts.

• Een groot deel is ook voor de verhoging van het Defensiebudget van 1 miljard (1 miljard zou via het nieuwe Defensiefonds gaan, buiten de begroting) en 450 miljoen voor de post Veiligheid, politiediensten dus. De lokale besturen krijgen ook een half miljard meer om de pensioenen te betalen én de extra kosten van het leefloon, wanneer de werkloosheidsuitkering wegvalt.

• De taxshift bedraagt finaal 6,3 miljard en zit voor 4,4 miljard bij loontrekkenden en 1,7 miljard voor bedrijven.

• Tegelijk is er dus een sanering van 17 miljard. Daarbij zit het grootste deel in de sociale zekerheid: de werkloosheid in de tijd beperken en snijden in de pensioenen levert 8,2 miljard op. 

• Daar is nog één miljard bijgekomen, in sanering in de welvaartsenveloppe (een systeem van extra budget dat door de sociale partners en vakbonden wordt uitgedeeld), die eigenlijk zo goed als verdwijnt. Dat kwam er in ruil voor het niet raken aan het mechanisme van de index, een eis van Vooruit en cd&v op het eind.

• Daarnaast blijft er voor 1,4 miljard besparingen in migratie, op de overheid zelf voor 1,6 miljard, en op gezondheidszorg nog een half miljard. Dat laatste blijft opvallend weinig, maar was een heilig huisje voor de linkerkant.

• De grootste gok in die begroting zijn uiteraard de terugverdieneffecten, voor zo’n 7,8 miljard. Dat houdt onder meer in dat er een werkzaamheidsgraad van 80 procent wordt bereikt: dat blijft bijzonder optimistisch. Evengoed zijn er besparingen, zoals die op migratie, die echt niet evident worden.

• De begrotingscontroles bij Arizona worden meteen dé grote test voor deze regering. Dat beseffen de ervaren vicepremiers ook al meteen: zowel Vincent Van Peteghem (cd&v), die op Begroting zit, als Frank Vandenbroucke (Vooruit), die de linkerflank moet afdekken, maken die analyse glashelder. 

• Het zal daar zijn dat Arizona finaal lukt of faalt: door telkens opnieuw de koers te kunnen houden bij de reële cijfers. Maar dat wordt een “helse oefening”, zo gaf een vicepremier ruiterlijk toe in de wandelgangen.

In de Kamer: Vlaams Belang krijgt ‘vrije baan’, zij viseert helemaal de N-VA en De Wever.

• Geen drama’s meer voor Arizona vanmorgen: iedereen was netjes op tijd en voorbereid in de Kamer. Als grootste oppositiepartij mocht Vlaams Belang in de Kamer de spits afbijten in het debat over het regeerakkoord. De tactiek van de meerderheid was duidelijk: geen tussenkomsten tijdens de spreektijd van Pas, die zo heel de tijd doorging.

• Vlaams Belang focuste bijna integraal op de N-VA in de regering, en nog meer op de nieuwe premier, De Wever. “U verkondigt dat het ‘dik tegen uw goesting’ was. Ik heb de begeestering inderdaad niet bepaald zien afstralen in uw verklaring. Maar wij hebben in elk geval veel goesting om hier heel hard oppositie tegen te voeren.”

• Daarbij haalde Pas uit naar een opvallende passage in de speech van De Wever over de schapen scheren. “Het maakt duidelijk hoe de regering kijkt naar de burger. Als schapen, die ze kunnen kaalscheren, die ze kunnen houden voor hun melk en hun vlees, lekker lamsvlees. Van schapendarmen kan je zelfs vioolsnaren maken en condooms. Dat is dus het beeld. En u bent er nu toch al in geslaagd om nog een belasting te vinden, dat is zelfs de PS nooit gelukt: een meerwaardebelasting.”

• Op het eind van haar betoog verscheurde Pas zowaar zelfs de statuten van de N-VA, met artikel 1 over de onafhankelijkheid van Vlaanderen, vanop haar spreekgestoelte theatraal in stukken, terwijl ze zich tot De Wever en zijn fractie richtte: “Ik vraag om consequent te zijn en u zelf geen Vlaams-nationalist te noemen. U bent geen V-partij meer.”

In de Kamer (2): Een goed debat wel. PVDA valt aan, Vandenbroucke verdedigt.

• Ook Raoul Hedebouw (PVDA) kon zich vanmorgen al fors uitleven, toen als tweede Axel Ronse (N-VA) aan het woord kwam. Ronse is de nieuwe fractieleider bij de N-VA, in opvolging van Theo Francken (N-VA), en eigenlijk Peter De Roover (N-VA), die beiden naar ‘hogere’ jobs uitzwermden.

• Dat Ronse het wordt, heeft ook wel te maken met regionale evenwichten: doordat Sander Loones (N-VA) feestelijk bedankte voor elke aangeboden job, bleef West-Vlaanderen met weinig achter binnen de N-VA. 

• Het West-Vlaamse Kamerlid Maaike De Vreese (N-VA), die niemand echt zag als nieuwe minister, was zelfs openlijk teleurgesteld dat zij geen ‘Asiel en Migratie’ kreeg, in De Standaard.

• Ronse zijn passage was meteen het startsignaal om het échte debat te laten beginnen: nu kon de oppositie schieten, en begonnen ook de ministers zelf te reageren. Uiteraard viseerde de oppositie daarbij liefst de premier. 

• “U denkt, in uw eigen bubbeltje, dat iedereen het goed heeft. En u spreekt van ‘op dieet gaan, kilo's verliezen’. Dat kan een persoonlijke optie zijn, meneer de eerste minister, maar het volk is al op dieet. Het volk ziet al af, de laatste jaren. Hoe durft u vragen dat de mensen zo afzien? Hoe durft u drie miljard bij de gepensioneerden te gaan halen?”, zo haalde Hedebouw uit.

• Die liet het passeren; het was nestor Frank Vandenbroucke (Vooruit) die als eerste van de regering tussenkwam en een dreun uitdeelde aan PVDA, nadat die via Kim De Witte (PVDA) telkens op de pensioenen terugkwamen.

• “Er werd hier verwezen naar het huis van de sociale zekerheid. Je moet het ook wel graag zien, hé, dat huis. Dan moet je het op tijd onderhouden, zorgen dat het dak stevig is, het beter maken.”

• En ook Jambon toonde zich als nieuwe minister van Pensioenen behoorlijk kwiek in het debat. “Wij gaan mensen die werken belonen. Maar mensen die voor hun kinderen zorgen of hun ouders, die gaan een gelijkgestelde periode krijgen. U weet dat, u kan lezen. Het staat letterlijk in het regeerakkoord, stop met leugens te vertellen, laten we de mensen correct informeren.”

• Extra pijnlijk werd het voor PVDA toen Hedebouw ook wilde weten of de meerwaardebelasting dan gold voor vennootschappen. Daarbij werd hem meermaals, ook door de minister van Financiën Jambon, al gezegd dat die meerwaardes binnen de vennootschappen belast worden aan het tarief van de vennootschapsbelasting, veel meer dus dan de 10 procent van de meerwaardetaks, maar dat negeerde PVDA volledig.

In de Kamer (3): Open Vld komt De Wever en Van Peteghem tegen.

• Vanmorgen liet premier De Wever grotendeels het debat passeren. Hij kwam enkel kort tussen over de energie-intensieve bedrijven die een korting gaan krijgen op hun stroomfactuur. Uiteraard relevant in de Antwerpse haven.

• Daarop kwam Open Vld-Kamerlid Steven Coenegrachts tussen met de opmerking dat dit “niet in de tabellen” stond, en vroeg of hij dan de “volledige tabel” mocht hebben.

• Meteen kon Ronse uithalen: hij had de tabel van destijds Vivaldi netjes bijgehouden en meegebracht. “Enkele lijntjes, dit was Vivaldi. Daar stond niets op: nougabollen. En dit is Arizona, op een A3-papier gedrukt, want er staan zodanig veel lijnen op.”

• “Dat u zich nog altijd meet aan de Open Vld en Vivaldi als maatstaf hanteert: het siert u niet. Het ging allemaal beter worden. Het is aan u om het beter te doen, leg ons de details op tafel,” zo stelde Coenegrachts.

• Toen daarop de nieuwe fractieleider van Open Vld, Alexia Bertrand, in het debat kwam, werd het helemaal een duel. “Telkens als ik ‘Antwerpen’ zeg, wordt de premier wakker. Wel, telkens als u ‘begroting’ zegt, zal ik wakker worden, en ik zal daar op blijven hameren,” zo beloofde zij.

• Meteen schoot De Wever terug op de architecte van de begroting van Vivaldi: “Is het nu niet een beetje laat om wakker te worden, over die begroting? Wij zijn gestart met structureel de slechtste begroting van de westerse wereld. Bent u niet de slechtst denkbare persoon om ons daarover te komen ondervragen?”

• Maar Bertrand gaf geen krimp, ze ging zelfs in de tegenaanval. “Ik betreur dat wij geen inhoudelijk debat kunnen hebben. Ik had meer van u verwacht.” Daarbij haalde ze meteen ook een ambitie uit het regeerakkoord aan om “tegen 2029 op het niveau van Entiteit I (de federale overheid dus) het begrotingstekort te beperken onder de Europese drempel van 3 procent.” “We zitten daar al, met Entiteit I, we zitten nu op 2,8 procent. Ik heb die zin gelezen, dat is gewoon fout, dat kan toch niet?” zo haalde ze uit.

• Daarop sprong de nieuwe minister van Begroting, Van Peteghem, in de vorige regering nog de collega van Bertrand, ook volop in het debat: “Dit vind ik nu wel heel vreemd, mevrouw Bertrand. U zegt dat het tekort nu 2,8 procent is, en u klopt zich op de borst? Maar u weet dat het in 2026 al 3,3 procent wordt, en in 2028 zelfs 5,3 procent, en in 2029 zelfs 5,9 bij ongewijzigd beleid. Dus wij moeten massieve inspanningen leveren, en dat gaan wij ook doen.” Daarop volgde stevig applaus op alle banken van de meerderheid.

• Bertrand gaf niet af. “Wat u zegt, is niet correct. Het is logisch dat bij ongewijzigd beleid het tekort stijgt.”

• Premier De Wever zag zijn kans: “Ik vind dat dat wel alles zegt. Een Vlaamse liberaal die komt zeggen, ‘het is de logica zelf dat het saldo verslechtert.’ Wel, in alle andere Europese landen is het omgekeerd. Daar nemen regeringen beslissingen die het saldo verbeteren. Maar als wij hier zo’n budget voorstellen, wordt dat uitvoerig en nu al urenlang afgekraakt.”