• W16
  • Posts
  • Plotse switch voor N-VA en drama voor Van Achter: Justitie kon niet naar Brusselse minister, en dus kreeg Demir nog wat extra

Plotse switch voor N-VA en drama voor Van Achter: Justitie kon niet naar Brusselse minister, en dus kreeg Demir nog wat extra

In Brusselse coalitie nu wel extra opties.

Elke regeringsvorming heeft verrassingen. Deze keer kwam die bij de N-VA, tot verbittering van de betrokkenen: voorzitter Bart De Wever (N-VA) en nieuwbakken minister Cieltje Van Achter (N-VA). Zij is een eerder onbekende naam in Vlaanderen, maar wordt binnen haar partij erg hoog aangeschreven: al tien jaar knokt ze in Brussel in oppositie. Dat zij de Brusselse minister in de Vlaamse regering zou worden, was een mooie kroon op haar werk. De Wever wilde haar daarbij ook de portefeuille van Justitie geven: dat zou een mooi pakket opleveren, met een focus op grootstedelijk veiligheidsbeleid en de drugsproblematiek. Maar zondag op het congres van de N-VA kwam men tot de bittere conclusie dat dit niet kon: Justitie is een gewestbevoegdheid en die mag niet ingevuld worden door een Brusselaar. Een institutionele hinderpaal waar zowaar Bert Anciaux (Vooruit) meer dan 20 jaar geleden ook mee te maken had. “Heel pijnlijk, want ze had dat uitstekend gedaan,” klinkt het aan de top. Winnaar was alweer Zuhal Demir, die er nog extra bevoegdheden bij kreeg en ‘haar’ Justitie kon behouden. Voor Van Achter eindigt het verhaal hier echter niet: zij blijft expliciet betrokken bij de Brusselse regering en zou daar de link naar de Vlaamse regering kunnen vormen.

In het nieuws: Het kluwen van institutionele regels verhindert een scenario van De Wever zelf.

De details: Een wel erg magere portefeuille voor Cieltje Van Achter: enkel Brussel en Media kwamen haar kant op. Dat was niet het plan. Tegelijk blijft de partij mikken op de Brusselse coalitie in het gewest: Van Achter zou wel eens in beide regeringen kunnen opduiken.

  • Tussen droom en daad staan soms gewoon wetten. Zoals het bijzonder decreet dat de werking van de Vlaamse regering regelt: dat bepaalt dat de leden van de Vlaamse regering die gewestmaterie krijgen, ook in dat gewest moeten wonen.

  • Puur juridisch is de Vlaamse regering immers een fusie van de Vlaamse gemeenschapsregering (die zowel in Vlaanderen als in Brussel bevoegd is) en de Vlaamse gewestregering (die enkel in het Vlaams gewest bevoegd is). Maar tegelijk moet er altijd minstens één Brusselaar in de Vlaamse regering zitten: die persoon moet de gemeenschapsbevoegdheden van de Vlaamse regering in Brussel uitoefenen, in de portefeuille ‘Brussel’.

  • Door dat institutionele regeltje is er in het verleden wel meer met die post gegoocheld. Zo wilde in 2014 de toenmalige voorzitter van Open Vld, Gwendolyn Rutten, absoluut Noël Slangen lanceren als minister van Media en Brussel. Maar de man kreeg zich niet op tijd gedomicilieerd in de hoofdstad, waardoor de post alsnog naar Sven Gatz (Open Vld) ging.

  • En verder terug in de tijd was het issue nog prangender. In de paars-groene regering Dewael I, die in 1999 een nieuwe wind liet waaien in het politieke landschap na decennia CVP-dominantie, nam men het niet zo nauw met die regels. Want daar startte Bert Anciaux, toen nog kopman van de Volksunie, met de stevige portefeuille van Cultuur, Jeugd, Stedelijk Beleid, Huisvesting en Brussel.

  • De juridische dienst van het Vlaams Parlement oordeelde dat dat niet kon, aangezien Anciaux een Brusselaar was, maar de Vlaamse administratie gaf wél een positief advies. De Raad van State was een jaar later vernietigend, en zo moest Anciaux in april 2000 zijn twee gewestbevoegdheden, Stedelijk Beleid en Huisvesting, afstaan aan Johan Sauwens (cd&v), toen nog zijn partijgenoot.

  • Aan dat kluwen had partijvoorzitter De Wever duidelijk niet gedacht, toen hij zaterdag finaal een akkoord bereikte met Conner Rousseau (Vooruit) en Sammy Mahdi (cd&v). De verdeling van de portefeuilles bleek een fel bevochten compromis, dat over twee dagen onderhandelingen werd uitgesmeerd. 

  • Uiteindelijk kon elk zich vinden in de verdeling, en zowel Rousseau als De Wever hadden daarbij een casting in gedachten die perfect bij de puzzel paste.

De donderslag bij heldere hemel: Op het congres zondag bleek ineens dat Justitie niet kon.

Subscribe to W16 Plus to read the rest.

Become a paying subscriber of W16 Plus to get access to this post and other subscriber-only content.

Already a paying subscriber? Sign In.

A subscription gets you:

  • • Dagelijks de W16 Insider brief
  • • Wekelijks de podcast ‘Het politieke Salon’
  • • Exclusieve voorrang op live events van W16
  • • Kortingen op boeken

Reply

or to participate.