“Vivaldi zit mee aan tafel": verzoenend voorstel ligt er, finale discussie over minder dan 100 miljoen, maar het draait om het vertrouwen, dat ontbreekt

“Onvoorstelbaar dat het hierop misloopt.” Ongeloof en verbittering bij verschillende hoofdrolspelers in de formatie rond Arizona. Een ultiem voorstel van formateur Bart De Wever (N-VA) ligt op tafel. Daarin wel een meerwaardebelasting op aandelen, maar met een heleboel uitzonderingen voor de lange termijnbelegger én voor ondernemers. Gisteren reduceerde de formateur het deel van 500 miljoen in de fiscale hervorming waar nog discussie over is, tot nog minder dan 100 miljoen. Maar op dat laatste stukje in de onderhandelingen blokkeerde het tussen de twee protagonisten, op rechts Georges-Louis Bouchez (MR) en op links Conner Rousseau (Vooruit). Meteen draait het eigenlijk niet meer om de centen, maar om vertrouwen. “Het trauma van Vivaldi is immens,” zo duidt een onderhandelaar. Vooruit en de MR hebben beiden schrik om later in de onderhandelingen opnieuw bedrogen te worden als ze nu toegeven. Maar als men er voor vanavond niet uit raakt, kan De Wever niet anders dan ontslag nemen. Daarmee verdampt dan alle hoop op een snelle en effectieve regeringsvorming voor de gemeenteraadsverkiezingen.

In het nieuws: België dreigt terug in het Europese klasje van "hopeloze gevallen" terecht te komen.

De details: Dat het van een detail als de modaliteit van een meerwaardebelasting op aandelen moet afhangen, gelooft niemand meer. Het fundamentele gebrek aan onderling vertrouwen, door de stijl en visie van een generatie jonge politici, deed al Vivaldi ontsporen. Nu dreigt hetzelfde voor Arizona.

• “Hoe leg je het eigenlijk uit?” Die vraag stellen verschillende onderhandelaars zich vanmorgen, nadat de rook rond de laatste sessie van Arizona gisterenavond en -nacht wat is opgetrokken.

• Want daarin kwam men eigenlijk nog best ver, in het ene grote dossier dat nog hangende is uit de supernota: de fiscale hervorming. De pensioenen en de arbeidsmarkt zijn immers uitgeklaard, en afgeklopt.

• En ook die fiscale hervorming staat ver. Van de 8,5 miljard in die oefening, mét een tax cut van 3 miljard daarbij, is het meeste afgeklopt. Wat nog overbleef: de 500 miljoen uit een meerwaardebelasting op aandelen van 10 procent. Dat die al wekenlang in de teksten stond als principe, deerde Bouchez zondag niet toen hij het idee genadeloos en theatraal afschoot.

• Maar die meerwaardebelasting geldt als de grote trofee voor de socialisten: een ‘gunfactor’ richting Conner Rousseau en zijn Vooruit, die al jaren hameren op meer “eerlijke fiscaliteit”. Meteen kunnen de Vlaamse socialisten dan met rugdekking naar de PS, maar zelfs naar de PVDA-PTB in de regering: “Tax the rich, wie maakt dat dan concreet waar?”

• Aan de andere kant: de modaliteiten rond die meerwaardebelasting waren, en zijn ook in het compromisvoorstel, niet min. De “kraan zit voortaan in de muur”, maar de vraag is in hoeverre er ook aan gedraaid wordt.

• De afgelopen dagen en vooral uren werd daarop fors gewerkt en De Wever wist voor meer dan 400 van de 500 miljoen in dat stukje van de fiscale hervorming ook akkoorden te vinden: “Het gaat dus echt over niet veel meer,” zo zucht een bron.

• “Zowel voor de lange termijnbelegger als voor ondernemers zitten er grote vrijstellingen in het voorstel,” zo weet een andere onderhandelaar. En laat dat nu net ook de feedback zijn van zowat alle grote instellingen aan de kant van de ondernemers en werkgevers: het VBO, maar ook Unizo en Voka hebben allen hun schriftelijke feedback op de voorstellen gegeven, en die was eerder positief.

• En kijk: zelfs de Vlaamse Beleggersfederatie kwam gisteren al een soort groen licht geven aan de voorstellen, eigenlijk een beetje ‘too much’ voor de N-VA. Want op die manier zouden de Vlaamse socialisten het idee nooit meer lossen.

• Bij de MR zit men een beetje vast op het idee dat de taks zeker hun achterban niet kan of mag raken: kleine ondernemers, die hun zaak heel hun leven opbouwen, slagers en bakkers, en dan op het eind hun aandelen verkopen. Daarvoor eiste de partij forse uitzonderingen. De vraag is dus hoe ver men daarin nog wil en kan gaan.

• “Finaal zit de meerwaardebelasting op aandelen er weer in, in het voorstel. Wel met allerlei toegevingen. Maar zelfs als wij die toegevingen zouden doen, wilde de MR compensaties elders. Ja, zo blijf je bezig natuurlijk,” is bij de socialisten te horen.

• Een zaak staat tegelijk vast: Bouchez heeft Vooruit sinds zondag van een groot stigma bevrijd. Wekenlang was het Vooruit die achterop de fiets zat, met de voet op de achterband, om af te remmen. Conner Rousseau leek de zwarte piet te gaan nemen in het geval van een mislukking. Maar nu kan Vooruit opnieuw meer achteruit leunen: zelfs als zij telkens wel akkoord gaan, blijkt de MR af te haken of te escaleren. 

• “Desnoods laat de partijtop zich elke dag uitschelden door Bouchez, als het maar tot een akkoord leidt. Maar anderen aan tafel zitten er niet met die houding,” zo is bij een rode bron te horen.

Wat er gisterenavond finaal gebeurde: Een grafstemming in Arizona en een grafrede van De Wever.

Subscribe to W16 Plus to read the rest.