Kroonprins Loones moet de communautaire puzzel leggen én ook de eigen partij meenemen: niemand bij N-VA heeft betere adelbrieven

Kroonprins Loones moet de communautaire puzzel leggen én ook de eigen partij meenemen: niemand bij N-VA heeft betere adelbrieven

De stroper moet de beste boswachter worden: met Sander Loones komt de N-VA’er met de stevigste Vlaamse lijn binnen N-VA nu aan zet om de institutionele gesprekken te gaan voeren voor Arizona. Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft de West-Vlaming Loones immers ‘op communautaire missie’ gestuurd: hij moet proberen een deal te vinden over verdere hervormingen van het land zelf, van de structuren. Daarvoor gaat Loones zelf al de komende dagen met de voorzitters aftastende gesprekken voeren. De bedoeling is om de communautaire hervormingen via een regeringscommissaris te laten lopen, die in een overlegorgaan buiten de regering op zoek gaat naar een tweederde meerderheid. Onder meer Jean-Luc Dehaene deed het zo met zijn Sint-Michielsakkoorden, en onder Guy Verhofstadt waren er ook de Lambermontakkoorden, waarbij telkens vanuit de oppositie steun kwam voor de vierde en vijfde staatshervorming.

In het nieuws: Een communautaire regeringscommissaris voor Arizona.

De details: Arizona moet op zoek naar een tweederde meerderheid in de Kamer om een staatshervorming te kunnen vinden. Over een paar dossiers, zoals de afschaffing van de Senaat, lijkt dat mogelijk. Voor andere, meer gevoelige punten, kan een bicefale methode.

• Een hervormingsregering. Dat blijft het codewoord voor Arizona, het nieuwe federale project dat formateur De Wever probeert op te zetten deze zomer. 

  • Daarbij hoort een gigantische sanering, om België opnieuw de Europese begrotingsregels te laten volgen. 

  • Maar evengoed komen er grote sociaal-economische hervormingen voor de arbeidsmarkt en voor de fiscaliteit. 

  • Alleen, voor de N-VA hoort daar ook onvermijdelijk een derde groot luik bij, de tekening van het land zelf, het institutionele. 

• Dat is zeker voor de N-VA onoverkomelijk, om heel het project in verzoening te brengen met hun eigen basisovertuiging: enkel confederalisme kan de oplossing zijn, zo stelde De Wever systematisch in zijn kiescampagne. 

• Of die terminologie door Arizona zelf gehanteerd zal worden, is maar zeer de vraag: voor MR en Les Engagés, maar ook zelfs cd&v is dat woord, “confederalisme”, wat te aangebrand. Tegelijk zijn er wel weinig taboes bij de vijf regeringspartners om wel degelijk een nieuwe staatshervorming, de zevende dan, op te starten: de bereidheid om te onderhandelen is er. 

• Niet toevallig spreken de Arizona-onderhandelaars nu al van een “project van tien jaar”, twee legislaturen. Dat maakten de MR en Les Engagés al heel expliciet, bij de start van hun Waalse regering deze week. Willen ze de N-VA meekrijgen in die timing, dan begrijpt men ook aan de overkant van de taalgrens dat het communautaire onvermijdelijk is.

• Bovendien is Arizona hoe dan ook verplicht om over meer dan één legislatuur na te denken, al is het maar omdat een groot deel van de hervormingsplannen en vooral het begrotingstraject dat men gaat indienen bij de Europese Commissie op een termijn van zeven jaar, en niet de kortere vier jaar, uitgewerkt zullen worden.

Waarom Loones de logische man is: Niemand binnen N-VA belichaamt deze intern uiterst gevoelige materie beter.

Subscribe to W16 Plus to read the rest.