Rousseau opent deur voor aanpassing index, tegelijk voert Bouchez verder ideologische oorlog: hallucinante RTL-uitzending levert extra munitie

🏛️ Goedemiddag. Een semi-verlengd weekend brengt wat rust na turbulente weken in de Wetstraat. Na de nieuwe deadline van donderdag was er een pak communicatie van elke regeringspartij, waarbij iedereen de zwarte piet naar Georges-Louis Bouchez (MR) schoof.

⚔️ De MR-voorzitter versaagt echter niet: hij blijft keihard op zijn donderkblauwe communicatieve lijn. Een hallucinante reportage van RTL geeft hem forse inhoudelijke munitie: wat daarin te zien is, tart elke verbeelding over hoe makkelijk het sociale systeem wordt uitgebuit.

📈 Daartegenover staat Vooruit, dat doelbewust een heel ander soort taal laat horen: Conner Rousseau (Vooruit) opent voorzichtig de deur voor aanpassingen aan de index, en predikt het compromis. Maar tegelijk waarschuwt hij: Vooruit is klaar voor verkiezingen.

📉 Iedereen in de Wetstraat met enig verstand heeft ondertussen zo’n draaiboek klaar: het overleven van Arizona is absoluut niet langer gegarandeerd. Toch trekt Sammy Mahdi (cd&v) ten aanval tegen Rousseau: “Totaal geen begrip voor partijen die voorbereiden op een campagne en daar ook nog trots voor uitkomen.”

✈️ Het regeringsvliegtuig van minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot (LE), waar ook enkele parlementsleden aan boord waren, maakte een noodlanding na motorpech boven de Atlantische Oceaan. De witte vloot wordt binnenkort vervangen, beter laat dan nooit: “Telkens wordt de geloofwaardigheid van België ondermijnd,” laat Prévot weten.

🛡️ België krijgt ondertussen militaire steun van de UK, Frankrijk en Duitsland om drones te bestrijden. Vrijdag raakte het investeringsplan al goedgekeurd. Opvallend is wel dat de specialisten van de drone-unit van de politie niet werden ingeschakeld, toen Zaventem tot twee keer toe platging dinsdag. Die speciale unit onthult nu waar ze hun geheime antennes zetten: kolder.

💶 Voor het dossier Euroclear lijkt Noorwegen bereid om een hulplijn van miljarden euro’s te geven. Tegelijk gaat Slowakije dwarsliggen binnen de EU, samen met België.

🕯️ Bij Open Vld verliest men een van de grootste fixers en bestuurders in de schaduw: Geert Versnick (Open Vld) is overleden.

📩 Opgelet: morgen geen brief, door Wapenstilstand.

Hoe raakt Arizona terug op de rails? De federale regering heeft wat ademruimte, nadat premier Bart De Wever (N-VA) vijftig dagen nam om de knoop van de meerjarenbegroting te ontwarren. Tegelijk oogt het allemaal niet zo optimistisch: het is overduidelijk vier-tegen-één in de coalitie, met geen enkel teken van ontwapening bij de MR. Een heel weekend lang bleef voorzitter Bouchez als een razende tweeten, om telkens maar weer in de aanval te gaan en zijn ideologische grote gelijk te herhalen. “Ik ben dus het politieke probleem van dit land omdat ik weiger de belastingen te verhogen?” Dat RTL met een verbijsterende reportage kwam, over langdurig zieken in Wallonië die weigeren terug aan de slag te gaan, was olie op zijn liberale vuur. Zeker nadat de PS én zijn grote vijand de RTBF tegengas gaven. Opvallend: aan Vlaamse kant profileert Vooruit zich dan weer als uitzonderlijk gematigd en ‘verantwoordelijk’. Zodanig zelfs dat Rousseau heel voorzichtig de deur over aanpassingen aan de index openzette: de omgekeerde beweging van Bouchez. Het is tekenend voor het spel waar Arizona lijkt in te zitten. Dat Vooruit tegelijk openlijk toegaf zich klaar te houden voor eventuele verkiezingen, greep Mahdi dan weer aan om uit te halen. Of hoe die allen-tegen-één straks, als het moet, heel snel ook zal verdampen.

In het nieuws: geen echte wapenstilstand, eerder de loopgraven, voor Arizona.

De details: de federale regering blijft op het sterfbed liggen, nadat premier De Wever vorige week een laatste verlenging van 50 dagen aankondigde om een sanering van 10 miljard in de meerjarenbegroting erdoor te krijgen. De ideologische oorlog die Bouchez voert, gaat onverminderd door.

• “Ik gleed uit over hondenstront die niet opgeruimd was, mijn voet was gebroken en ik ben met spoed geopereerd, en op de mutualiteit teruggevallen. Ik kan nu niet echt meer wandelen, ik beperk het tot 20 minuten. Terug werken? Neen, ik ben gewoon geraakt aan de rust, na 8 jaar. Met een computer zou ik kunnen werken, ik heb een diploma van tweetalige kantoorbediende, maar ik zie me niet meer terugkeren, en vroeg opstaan, voor 10 uur en zo.”

• Een reportage van Christophe Deborsu op RTL afgelopen vrijdag shockeerde stevig in Franstalig België. Aan bod kwamen een heel pak gevallen zoals ‘Jacqueline’ die bij een ontwapenende Deborsu, anoniem of niet, allemaal openlijk hun uitleg deden voor de camera’s.

• Zo is Jacqueline, de dame van het citaat hierboven, al sinds 2017 op langdurig ziekteverlof, met 1.400 euro netto aan uitkering, wat het gezamenlijk inkomen brengt op 3.000 euro netto, met haar man op pensioen. Bovendien geniet het koppel van veel sociale tarieven, zodat officieel werken voor hen echt niet interessant is, zo leggen ze uit. “Met zwart werk ben ik gestopt omdat klanten weigerden te betalen”.

• Het is maar een van de brutaal eerlijke stoet aan getuigenissen, die allen wijzen op hetzelfde probleem: er is geen deftige controle, laat staan activering van langdurig zieken in Franstalig België. Veertig minuten lang bracht RTL zo verbijsterende, maar uiterst pijnlijke televisie, die gestaafd wordt met al even harde cijfers.

  • In Wallonië zijn 2,84 procent van de mensen nu al afhankelijk van het OCMW, in Vlaanderen is dat maar 1 procent. 

  • De werkloosheid in Wallonië bedraagt 8,76 procent, in Vlaanderen 3,73 procent. 

  • Maar het zijn vooral de langdurig zieken die echt opvallen: liefst 14,1 procent van alle Walen op de arbeidsmarkt zit op langdurige ziekte (meer dan 1 jaar), een op zeven is dat, een absoluut record in Europa. In Vlaanderen is het ook 9,8 procent overigens: een uitzonderlijk hoge score in vergelijking met de buurlanden ook.

Op ideologische trip: Bouchez ontwapent zo allerminst.

• Wie de MR-voorzitter bezig zag vorige week in de Kamer, wist het al: Bouchez bleef er zo lang hangen in de wandelgangen dat journalisten finaal zelf afhaakten, ze hadden de mantra ondertussen echt wel gehoord. Aan alles en iedereen die het wilde horen, herhaalde de MR-voorzitter zijn oorlogstaal.

• Na het zien van de reportage op RTL ging Bouchez nog een versnelling hoger: 

  • “Ik ben dus het politieke probleem omdat ik weiger de belastingen te verhogen?” 

  • Daarbij had hij het over “de erfenis van het linkse afhankelijkheidssysteem”: “mensen die om 10 uur opstaan en zeggen dat ze toch niet gaan werken, omdat ze de smaak van nietsdoen te pakken hebben gekregen.”

  • “Ik weet waarom ik ben verkozen. En als je tijdens de campagne beloften doet, dan is dat om ze na te komen, natuurlijk met compromissen en tegenvoorstellen, maar zonder de principes en waarden op te geven die de burgers hebben gesteund. Dat is democratie,” zo orakelde Bouchez.

• Vervolgens reageerde de PS, via François Perl van hun studiedienst. Die had het over “niets dat klopte in de reportage, nog los van het ethische kader van de journalist”. Hij kondigde aan de reportage “te zullen debunken”, want “het zit vol met anomaliën”. Tot heden verscheen daarvan nog niets. 

• Bouchez reageerde meteen fel, op alles en iedereen: “Het is lastig vast te stellen dat de mutualiteiten geen enkele controle uitoefenen?” En ook vanmorgen, nadat op de openbare omroep RTBF toch een beetje lacherig in een column commentaar gegeven werd over de reportage, reageerde Bouchez meteen: “Een publiek schandaal; dit doet de RTBF elke geloofwaardigheid verliezen.”

The big picture: de MR zit in een grotere oorlog dan enkel met Arizona.

• Opvallend is dat de MR openlijk de visie propageert dat ze alleen-op-de-wereld zijn en iedereen, inclusief zowat heel de Vlaamse media, tegen zich heeft, omwille van een “dominantie van links denken”. Dat is veelzeggend over de mindset die de voorzitter en zijn inner circle tekent.

• De huidige woordvoerder van Bouchez, John Hendrickx, die meer dan tien jaar op de payroll stond van Didier Reynders (MR), verspreidde dit weekend nog eens die uitleg op X: “Door de jarenlange dominantie van de linkse maatschappijvisie in media, gesubsidieerde organisaties en academische wereld lijkt het alsof de geesten zijn gekoloniseerd door links. Elke nodige en logische hervorming of besparing in ons land moet je ‘betalen’ met extra belastingen.” Bouchez retweette meteen, zoals hij hele reeksen felle uitspraken retweette afgelopen weekend.

• Feit is dat de MR achter de schermen in Franstalig België erg veel moeite om een alternatief voor de RTBF van de grond te krijgen: zo kreeg onder meer de nieuw gelanceerde tv-zender LN24 via overheidsbank Belfius investeringen in cash. 

• De vraag is of datzelfde LN24, dat niet toevallig bij de fusie van de groep rond Le Soir en RTL en La Libre en La Dernière Heure niet mee in het grote geheel opging omdat het financieel niet levensvatbaar blijkt, aan een nieuwe redding toe is: in de wandelgangen wordt gefluisterd dat de rijke Franse investeerder Vincent Bolloré, de eigenaar van het rechtse CNews in Frankrijk, mogelijk over de brug zou komen.

• Eerder stapte diezelfde Bolloré al als investeerder in 21News.be, een nieuwssite die in België zich expliciet op rechts positioneert, en duidelijk goede banden onderhoudt met Bouchez. De bedoeling is in elk geval om een soort ‘tegenpool’ voor de huidige media in Franstalig België te gaan creëren.

De loopgraven: de andere coalitiepartners zijn unisono.

• “Je kan niet zeggen: dit zijn de beloftes die ik gemaakt heb, het is te nemen of te laten, pas jullie maar aan. Zo onderhandel je niet.” Het was Maxime Prévot, de leider van Les Engagés, die donderdagavond op de RTBF al openlijk Bouchez noemde en zijn methodes van negotiëren pijnlijk blootlegde.

• Ook cd&v deed dat: hun vicepremier Vincent Van Peteghem (cd&v) wees erop dat het bijzonder moeilijk is om tot een deal te komen als er telkens één voorzitter via permanente berichtjes aan zijn vicepremier de zaak saboteert. “Die telefoons wegdoen zou al kunnen helpen,” zo gaf hij toe op De Zevende Dag.

• Eenzelfde boodschap bij de N-VA, waar duidelijk nog eens bleek hoeveel voorzitter Valerie Van Peel (N-VA) van waarde is op het moment dat er moet gecommuniceerd worden: premier De Wever deed zijn ding op donderdag in de Kamer, en voor de rest van het weekend kon Van Peel perfect de nodige interviews afwerken, met ‘staatsmanschap’ als ordewoord: “Nu de regering laten vallen zou onverantwoord zijn,” en “iedereen moet over zijn schaduw stappen.”

• Met daarbij ook eerlijke taal, die lijnrecht ingaat tegen de MR: “Wie zegt dat we nog eens 10 miljard kunnen vinden door enkel te besparen, maakt de mensen iets wijs,” zo stelde ze aan De Tijd, waarbij ze expliciet stelde: “Bouchez is Vlaanderen en België pijn aan het doen. En ons project.” 

• Bij Vooruit had Rousseau een hele week tactisch gezwegen, afgelopen weekend haalde hij op zijn beurt uit. Hij maakte concreet wat Van Peel niet over haar lippen kreeg. “Ik heb met grote ogen gekeken hoe premier De Wever vernederd werd,” zo duwde hij de vinger in de wonde.

Toch opvallend: Vooruit zet zich communicatief totaal anders in de markt dan Bouchez.

• Terwijl in de coulissen van Arizona iedereen er de afgelopen weken op wees dat eigenlijk Vooruit net zo goed grote problemen had met de compromisteksten van De Wever als de MR, speelde Rousseau het totaal anders dan Bouchez, de afgelopen 72 uur.

• Bij Vooruit hameren ze niet alleen op hun oplossingsbereidheid, maar formuleerde Rousseau ook technische oplossingen die zelfs zijn ‘rode lijn’ over de index wat op de helling zetten. 

  • De socialisten zouden immers bereid zijn om “een eenmalige indexsprong voor de hogere lonen” te aanvaarden: het leek meteen alsof Rousseau ook letterlijk over zijn “eigen schaduw” stapte. 

  • En kijk: ook een btw-verhoging van 21 naar 22 procent kan wél voor de socialisten, dat is volgens hen de “meest sociale” ingreep in die btw. 

  • “Een akkoord waarbij iemand 100 procent zijn goesting krijgt, dat gaat niet,” zo dikte de Vooruit-voorzitter het nog aan, op VTM Nieuws.

• Dat de PVDA vanmorgen al woest reageerde met een persbericht en “helemaal niets sociaal” vindt aan de toegevingen van Rousseau, helpt nog het meest: plots lijkt het alsof Vooruit fors is opgeschoven richting de gematigde lijn, het compromis, de staatsmannen.

• In werkelijkheid is de ‘toegeving’ over de index niet bepaald gigantisch, praktisch gezien: het systematisch verder aandikken van de hoge lonen door de index is nu net een van de minder sociale bijeffecten van heel het systeem van automatische loonsverhogingen bij inflatie. 

• De enige echte vraag bij die ‘toegift’ is dus: vanaf wanneer spreken we over ‘hoge lonen’? Want als het vanaf 3.000 euro geldt, is het een stevige indexsprong (wat Vooruit voor alle duidelijkheid niet wil), geldt het vanaf 6.000 euro, dan wordt het eerder symboliek.

• In elk geval heeft Vooruit het slim gespeeld, door communicatief met een concept van de “indexsprong XL” te beginnen werken: dat laatste zal Rousseau nu koste wat kost tegenhouden. Op de rest kan hij tegelijk toegeven. 

• Opvallend was in de interviews, onder meer in Het Laatste Nieuws, tegelijk de sneer naar zowel LE als cd&v. En zeker die laatste kreeg een veeg uit de pan: “Vooruit is op dit moment de enige aan tafel die zich verzet tegen de indexsprong XL. Wat mij ook verbaast, is dat bij sommige partijen de voorzitter iets voor de camera zegt, maar de vicepremier achter de schermen iets totaal anders zegt.”

Ook genoteerd: de onderlinge rivaliteit binnen Arizona is springlevend.

• Dat Rousseau zo een tikje uitdeelde naar cd&v en Sammy Mahdi, kon daar niet onbeantwoord blijven. Meteen ging de cd&v-voorzitter in de tegenaanval over een andere uitspraak die de Vooruit-voorzitter deed tijdens zijn interview: als het moet, is hij klaar voor een nieuwe stembusslag. “Mijn draaiboek voor verkiezingen ligt altijd klaar, maar ik hoop het niet te moeten gebruiken,” zo stelde hij.

• Genoeg voor Mahdi om frontaal in de aanval te gaan: “Ik heb totaal geen begrip voor partijen die hun mensen al voorbereiden op een campagne en daar ook nog eens trots voor uitkomen,” zo vertelt hij vanmorgen aan De Standaard.

• Het duidt er in elk geval op dat de oude rivaliteiten binnen Arizona, mocht het verder afbrokkelen, heel snel terug tot leven zullen komen: nu trekt men met de vier partijen min of meer aan één zeel, tegen Bouchez, maar lang houdt dat niet stand.

• Al weken klaagt men bij de N-VA dat de kritiek van cd&v, om systematisch de methode en aanpak van premier De Wever aan te vallen, er wel vingerdik opligt. Eens een val van Arizona onvermijdelijk zou worden, is de kans groot dat de christendemocraten daarrond hun campagne bouwen, tegen de premier: “Hij kan het niet.”

• Want dat Mahdi nu zo verontwaardigd reageert op mogelijke verkiezingen, en ook de N-VA waarschuwt dat dit “totaal onverantwoord” zou zijn, betekent niet dat iedereen in de Wetstraat met enig verstand nu al een plan B in de schuif liggen heeft: natuurlijk houdt elke partij rekening met een scenario van een val.

Genoteerd: een noodlanding voor het regeringsvliegtuig in Sint-Maarten.

• “Telkens weer wordt de geloofwaardigheid van België ondermijnd. En bovendien ook de capaciteit om aan verschillende toppen deel te nemen.”

• Bij vicepremier Prévot was wel wat frustratie te horen dit weekend: alweer stond een regeringsvliegtuig in panne, deze keer op het Caraïbische eiland Sint-Maarten.

• Daaraan voorafgaand had diezelfde Prévot toch wel een spannend moment meegemaakt: boven de Atlantische Oceaan kreeg de Falcon van het Belgische leger te maken met motorpech. Het was de taak van de vicepremier om, met één piloot stilzwijgend naast zich, de rest van de passagiers te gaan briefen over die precaire situatie: er moest zo snel mogelijk een noodlanding gemaakt worden. 

• De aanwezige parlementairen, Kathleen Depoorter (N-VA), Els Vanhoof (cd&v), Michel De Maegd (MR) en Christophe Lacroix (PS) konden hun oren niet geloven: het vliegtuig was al eerder van Londen moeten terugkeren naar Zaventem met een defect rond de brandstof. 

• Maar nu was het toch een pak spannender: binnen het vereiste half uur moest het toestel ergens aan de grond staan. Dat gebeurde finaal dus op het Frans-Nederlandse vakantie-eiland in de Caraïben.

• Toch wel dramatische momenten dus. En uiteraard: door de hele panne raakten Prévot en de parlementairen pas 24 uur te laat op hun bestemming: de Europees-Zuid-Amerikaanse top in Colombia. De defecte Falcon bleef op het eiland achter.

• Meteen wel het moment voor Prévot om verschrikt met de premier en ook minister van Defensie Theo Francken (N-VA) te whatsappen: dit kon toch niet meer? 

• Hoe dan ook is er een oplossing op termijn: het Belgische leger gaat nu zelf twee nieuwe toestellen voor de ‘witte vloot’, de burgervluchten, aankopen. Dat staat in de plannen die Francken woensdag aan de Kamer voorlegt. De huidige leasecontracten (want de Falcons zijn niet van de overheid) lopen af in 2028; vanaf dan zou het weer met eigen toestellen zijn dus.

Ook genoteerd: België krijgt buitenlandse hulp tegen de golf van drones.

• Veel wordt er niet over verteld in de communicatie, maar ondertussen zijn nu legereenheden van Duitsland, maar ook van Frankrijk én de UK actief in België, om de golf aan drones die de afgelopen week gespot werden te bestrijden. Daarbij zouden zowel de luchthaven van Zaventem als die van Bièrset speciale aandacht krijgen. Maar in de eerste plaats geldt discretie: men wil geen onnodige aandacht.

• Die aanwezigheid staat in contrast met het verhaal van dit weekend in de pers, dat de gespecialiseerde drone-unit van de federale politie niet werd ingeschakeld de afgelopen week. 

• Die gaven in Het Nieuwsblad daarover commentaar: “Nochtans hadden we goed werk kunnen leveren, maar we hebben er het gissen naar waarom we niet opgeroepen zijn,” zo klinkt het een beetje als de gendarmes van Saint-Tropez. 

• Want meteen onthult de speciale unit wel waar ze geheime antennes gezet hebben om drones te detecteren: “We hebben er één geplaatst in de buurt van de luchthaven in Zaventem en nog een andere in het centrum van Brussel,” zo verklaren ze in de krant

• “Deze drone-unit heeft er ‘het gissen naar’ waarom ze niet werd ingezet... misschien omdat ze hun mond niet kunnen houden?”, zo reageert Kamerlid Michael Freilich (N-VA).

Om te volgen: België krijgt een hulplijn van Noorwegen en ‘steun’ van Slowakije, over Euroclear.

• Dat België onder druk staat in heel het dossier rond de bevroren miljarden van Rusland bij Euroclear is al langer duidelijk: de grote meerderheid van de Europese landen wil die 190 miljard aan fondsen gebruiken om de oorlogsinspanningen van Oekraïne verder te blijven financieren.

• Maar die ‘oplossing’ is niet zo simpel: een zuivere confiscatie is vele bruggen te ver, dat werd zelfs in de Tweede Wereldoorlog niet gedaan. Maar ook tussenoplossingen, zoals de Europese Commissie die voorstelt, waarbij de miljarden van Euroclear als onderpand gelden voor een lening, maken de Belgische regering hoogst ongemakkelijk. 

• Want het risico blijft zo wel bij het bedrijf en finaal de Belgische overheid rusten. Het is dat wat premier De Wever bij de laatste EU-top ook vroeg: kan het risico gemutualiseerd worden over alle lidstaten?

• Noorwegen lijkt nu een oplossing te willen aandragen: kan het gigantische Noorse staatsfonds (dat gespekt wordt met de rijke olie-opbrengsten van het land) niet als onderpand dienen en zich garant stellen? De Noorse premier Jonas Støre staat wel open voor dat idee en laat het onderzoeken. De Noren kunnen het in elk geval dragen: het hele fonds is goed voor 1.800 miljard euro.

• Het zou een welkome oplossing zijn voor de patstelling die er toch momenteel is tussen België en de Commissie: De Wever en zijn regering eisen immers dat Rusland, als de fondsen niet langer bevroren zouden zijn, opnieuw over die 190 miljard kan beschikken. Maar de Commissie verbindt het aan eventuele schadevergoedingen die na de oorlog aan Oekraïne moeten betaald worden.

• Tegelijk krijgt De Wever nog steun, uit meer verwachte hoek: zowel Hongarije, dat al langer geen sancties meer tegen Rusland wil, als ook Slowakije, dat met premier Robert Fico iemand heeft die ook richting Moskou kijkt, staan sceptisch tegenover alle voorstellen van de Commissie.

• Afgelopen weekend verscherpte Fico zijn standpunt: ook Slovakije gaan niet deelnemen aan plannen om die bevroren fondsen aan te slaan, zo kondigden ze aan. Er waren al plannen om het Hongaarse verzet binnen de EU te omzeilen, maar nu zal dus ook Slowakije moeten worden omzeild dan. 

• Voor De Wever is dat allemaal niet per se goed nieuws: België dreigt zo, een beetje simplistisch, in het kamp van de ‘slechte Europeanen’ gestoken te worden en zelfs buitenspel gezet te worden, door met gekwalificeerde meerderheden de beslissing er toch door te duwen. Die Slowaakse ‘steun’ is dus eerder een vergiftigd geschenk.

Afscheid: Gentenaar Geert Versnick (Open Vld) is plots overleden.

• De 68-jarige Versnick is overleden na een erg korte strijd tegen kanker: nieuws dat velen in de Wetstraat toch verraste. 

• Versnick was voor Open Vld een van de topbestuurders achter de schermen: een echte mandatenkoning. Zo was hij als energiespecialist onder meer actief bij Eandis en Elia, maar ook bij het Gentse publieke nutsbedrijf Farys. Hij gold bovendien als ‘fixer’ voor zijn partij: iemand die achter de schermen moeilijke beleidsdossiers in goede banen kon leiden.

• Daarvoor was Versnick lang actief als parlementslid en ook op het Gentse en provinciale niveau, in de bestendige deputatie. Daar hield hij jarenlang de bevoegdheden van de ruimtelijke ordening in de hand: hij was logischerwijze een graag geziene gast bij de vastgoedsector.

• Versnick maakte deel uit van de gouden generatie bij de Vlaamse liberalen, waar Guy Verhofstadt (Open Vld), Patrick Dewael (Open Vld) en later Karel De Gucht (Open Vld) de verpersoonlijking van waren. Versnick, die ook van Gent kwam, opereerde als absolute vertrouweling van Verhofstadt.